Maleisië algemeen

Maleisië is bij het samenstellen van de aardbol voor het gemak even op Indonesië gelegd, daarna is men vergeten het een eigen plekje te geven. Maleisië, jammer genoeg een van de minder bekende Aziatische landen, bestaat uit twee delen. Het Maleisisch schiereiland Malakka, dat tussen Thailand en Singapore ligt (en alleen door de Straat van Malakka van het Indonesische eiland Sumatra wordt gescheiden) is het drukbevolkte deel met de hoofdstad Kuala Lumpur.

85% van de Maleisiërs woont daar. Het andere stuk Maleisië is Oost-Maleisië en ligt aan de noordkant van het eiland Borneo, dat wordt gedeeld met Indonesië. De Indonesiërs noemen dat deel van hun land Kalimantan.

Deze ordening heeft lang op zich laten wachten en de bovengenoemde landen veranderden nogal eens van omvang en samenstelling. Pas in het midden van de jaren '60 werd dit gebied stabiel en werden de grenzen zoals ze nu zijn.

Toch leven er al sinds de 3e eeuw na Christus mensen in dit gebied, bijvoorbeeld in het oudst bekende koninkrijk hier, Langkasuka. Pas zo'n 10 eeuwen later komt er van twee verschillende kanten beslissende invloed. Allereerst in de 14e eeuw de Islam, toen Parameswara, een invloedrijke prins uit Malakka, zich tot het geloof bekeerde. De poorten stonden in die tijd wijd open, er werd handel gedreven met China, Arabische landen en met India.MALEISIË GREEN WOOD TRAVEL MALEISIË REIZEN
PERSOONLIJKE VOORKEUR BEPAALT DEZE REIZEN

In het begin van de 16e eeuw kwamen de Europeanen en werd het hommeles. De Portugezen bezetten Malakka in 1511 en in 1641 verdreven de Nederlanders de Portugezen. De Engelsen kwamen naar Penang en namen langzaam steeds meer plekken aan de westkust van Maleisië in. Tot aan de Tweede Wereldoorlog hielden de Britten het voor het zeggen, soms in samenwerking met lokale sultanaten, soms zonder die steun. Pas na de oorlog ontstond er een politiek klimaat voor onafhankelijkheid.

Nadat de Japanse bezetting (ook hier) tot een einde was gekomen, werd op initiatief van Engeland, de Unie van Malaya gestart, die Chinese en Indiase immigranten staatsburger maakte en de bijzondere positie van de Maleisische Sultans beëindigde. In 1957 werd Malaya (de Federatie van Maleisië) onafhankelijk, maar Singapore bleef een kroonkolonie van Engeland. Al die tijd was er nog geen sprake van het Maleisië zoals we dat nu kennen.

In 1963 werd de federatie opnieuw opgericht en anders vormgegeven, met Maleisië, Singapore en de staten Sabah en Sarawak aan de noordkust van Borneo. Brunei, dat op het laatste moment afhaakte, is nog altijd een zelfstandige staat aan de Maleisische kant van Borneo. Singapore, op haar beurt, werd in 1965 onafhankelijk.

Maleisië is een constitutionele monarchie. De koning wordt om de vijf jaar gekozen uit een van de negen koninklijke families in het land. Zij vertegenwoordigen elk een staat binnen Maleisië.

In Maleisië wonen ongeveer 32 miljoen mensen. Zoals gezegd, de meeste van hen leven in Malakka, met Kuala Lumpur als stedelijke uitschieter met zo'n twee miljoen inwoners.

Ruim 60% is Orang Melayu, Maleier. Maleiers wonen al zo'n drieduizend jaar in dit gebied, ze leven traditioneel van veeteelt en landbouw. In Maleisië mag alleen een Maleier het staatshoofd worden of minister-president zijn.

Chinezen vormen een kwart van de bevolking. Zoals in veel landen vormen ze een min of meer compacte gesloten gemeenschap die zich vooral bezighoudt met handel en industrie. Ongeveer 8% is Indiër.

De soennitische islam (de stroming met de meeste aanhangers) is de officiële godsdienst van Maleisië. Meer dan 60% van de Maleisiërs is moslim. De islam heeft niet alleen een religieuze positie. Zo is de islam leidend in de grondwet, wordt er verplicht islamitisch godsdienstonderwijs op staatsscholen gegeven en is de koning tegelijkertijd islamitisch godsdienstig leider.

Moslims hebben een eigen rechtspraak (sharia). Godsdienstvrijheid is zeer gelimiteerd, al helemaal bij moslims voor wie islamitische wetgeving geldt. Bekering wordt niet erkend door de wet. Men betaalt ook een verplichte belasting die geldt als 'zakat' ('reiniging), waarmee de lasten van de armen worden verlicht.

Een kleine 20% is boeddhist. Dat zijn vooral Chinezen (zij hangen ook het confucianisme of taoïsme aan), maar ook Thai en Birmezen. Zo'n 10% van de bevolking is christen en de meeste Indiërs zijn hindoes (circa 6% van de bevolking), een klein deel is sikh. Bij stammen in de jungle van Sarawak en Sabah komt nog animisme voor.

Het weer in Maleisië zal niet tot grote verrassingen leiden. Het is door het tropisch regenwoudklimaat behoorlijk stabiel. Het is er met temperaturen boven de 30 graden altijd behoorlijk warm, er hangt een hoge vochtigheid en er kan altijd een bui vallen.

Uiteraard varieert het iets van regio tot regio. En ook niet alle maanden zijn helemaal precies hetzelfde. Maart is meestal de warmste maand. En tussen oktober en december hebt u de meeste kans op regen. Maar het komt er uiteindelijk op neer dat het qua weer niet heel veel uitmaakt wanneer u naar Maleisië gaat.

Ook in Maleisië wordt internet een eerste levensbehoefte. Wie kan er nog functioneren zonder smartphone in de hand? Er worden jaarlijks grote stappen gemaakt in beschikbaarheid, bereikbaarheid en snelheid, toch is de kwaliteit niet zo goed als in Nederland. Er wordt 3G en 4G aangeboden, al is het voor veel Maleisiërs duur en soms ook nog behoorlijk langzaam.

Grote aanbieders zijn TM en Unifi, beiden onderdeel van de The National Telecommunications Company. En verder: Time, Maxis, Yes, P1 of Celcom. Deze hebben allemaal eigen vestigingen in de grote steden of balies in shoppingmalls.

De meeste hotels, restaurants en cafés in de grote steden bieden (gratis) internet aan.

Internet wordt door de overheid gecontroleerd, vanwege politieke en morele redenen. Het kan dus zijn dat u websites die u gewend bent te openen, in Maleisië niet kunt openen. Bellen kan via Facetime, Skype, Whatsapp, Line of soortgelijke internetdiensten.

Op uw eigen simkaart heeft uw mobiele telefoon geen ontvangst, maar u kunt deze vervangen door een lokaal prepaid of top-up exemplaar. Die koopt u bij lokale mobiele telefoon winkeltjes of (en dat is het handigst) meteen op het vliegveld in Kuala Lumpur.

Maleisiërs zijn geen spat anders dan de meeste andere mensen, ze zijn gek op eten. En er valt ook behoorlijk wat te kiezen. Om te beginnen kunt u uw smaak laten leiden door te kijken bij wie u wilt eten. Wordt het Maleis, Chinees of Indiaas? Dit zijn de drie grote stromingen die van invloed zijn op de Maleisische keuken.

Kenners (en liefhebbers) van de Indonesische keuken zitten in Maleisië goed, want de overeenkomsten zijn groot. Rijst, peper, sojasaus, garnalenpasta en kokosnoot zijn vaste ingrediënten voor een maaltijd. Als er al een nationaal gerecht is, dan is dat waarschijnlijk nasi lemak, gekookte witte rijst met kokosnootmelk en pandan blaadjes, meestal met vis erbij, wat komkommer, een gekookt ei en sambal.

Net als in Thailand kan er op veel plaatsen op straat worden gegeten. En anders zijn er overal foodcourts, kleine zelfstandige keukens met hun eigen specialiteit, die bij elkaar zitten en bezoekers dus veel te kiezen geven. Probeer eens bananenblad vol met rijst, vlees en groente. En natuurlijk kennen veel Nederlanders al nasi goreng en rendang. Heerlijk! U heeft alweer een goede reden gevonden om naar Maleisië te gaan.

Alcohol is duur en niet overal even goed verkrijgbaar (de meeste Maleisiërs zijn moslim en drinken geen alcohol). Drinkwater is in Maleisië overal in flessen verkrijgbaar; water uit de kraan is niet voor consumptie geschikt, wel voor het poetsen van uw tanden. Op hotelkamers wordt bijna altijd gezorgd voor (gratis) flessen drinkwater.

De meest gebruikte manier om elkaar te begroeten is een hand geven. Dat wil zeggen, mannen onder elkaar. Mocht u als man een vrouw willen begroeten, laat haar het initiatief nemen. Een knik met het hoofd of een glimlach volstaat meestal. Onder moslims is het ongebruikelijk dat mannen de hand van een vrouw schudden.

Men wil niet graag gezichtsverlies lijden. Dat betekent in de praktijk dat iemand, als u de weg vraagt, u toch een antwoord geeft, ook als diegene niet weet waar hij of zij u naartoe moet verwijzen. Het niet weten is erger, dan maar een gok nemen. Met links of rechts heb je altijd 50% kans dat je goed zit, toch?

In het verkeer geldt meestal dat wie meer wielen heeft en grotere wielen voorrang neemt. Daarentegen kunt u als u meebeweegt met het verkeer, laat zien dat u aan het oversteken bent, hopelijk op anticipatie rekenen van de weggebruikers.

Het is warm en daar gaan we met zijn allen niet sneller van lopen. In Maleisië nemen de mensen de tijd (ook als ze die niet hebben). U wordt dus mogelijk trager geholpen dan u gewend bent of wenselijk vindt. Zelfs na het vragen om de rekening in een restaurant kan het even duren voordat u die ook werkelijk krijgt. Blijf ademen, blijf rustig, blijf lachen. Het is tenslotte vakantie.

Mensen die langer in Maleisië verblijven, merken op dat ze eigenlijk in drie verschillende landen tegelijkertijd aanwezig zijn. Drie landen, of eigenlijk drie culturen. Chinezen, Maleiers en Indiërs hebben hun eigen sociale omgeving en gewoontes en gebruiken. Die vloeien niet altijd moeiteloos in elkaar over.

Door het tijdverschil van vijf of zes uren, hebben veel Europese gasten last van jetlag. Probeert u zich na aankomst zo snel mogelijk aan te passen aan de lokale tijd.

Ga bij aankomst overdag hooguit vier uur slapen. Vertrek ontspannen uit Nederland en probeer het tijdsverschil met Nederland zo snel mogelijk te overbruggen.

Naast het tijdsverschil is ook sprake van een stevige verandering van klimaat. Pas uw tempo in het begin aan, drink de koude drankjes niet te snel. Wees voorzichtig met de (felle) zon!

Een fooi geven is niet altijd gebruikelijk in Maleise. Echter, de meeste mensen krijgen een laag salaris. Een fooitje is niet alleen welkom, voor sommige mensen in hotels en restaurants maakt het het verschil tussen een goede en een slechte dag.

Meestal staat er in restaurants standaard 10% service charge op uw rekening.

Voor gidsen geldt dat 10% een redelijke fooi is. 5 tot 10 RM is een redelijke tip voor iemand die uw koffer naar uw kamer draagt, of die kamer schoonmaakt. Er wordt niet op tip gerekend, maar welkom is die zeker.

Taxi chauffeurs worden niet getipt. U kunt het bedrag naar boven afronden of het wisselgeld laten zitten. Maar wat u ook doet, geef de pianist een leuke fooi.

Veel nationale vrije dagen hebben een religieuze achtergrond. Ramadan bijvoorbeeld, en het eind van de vastentijd voor de boeddhisten. Maar ook eerste kerstdag.

Per regio kunnen de vrije dagen nogal verschillen. Afhankelijk van de regio hebben de Maleisiërs 18 of 19 verplichte vrije dagen per jaar.

Onafhankelijksdag (Hari Kebangsaan) wordt gevierd op 31 augustus, meestal met een grote parade in Kuala Lumpur. Vaste dagen zijn het internationale nieuwjaar op 1 januari en Chinees Nieuwjaar. De dag van de arbeid op 1 mei is ook een nationale vrije dag.

Thaipusam (in januari of februari) is een groot Hindoe feest dat in verschillende regio's wordt gevierd. De hindoes herdenken dat Hindoe god Lord Muragan drie vijandelijke demonen versloeg. Er is standaard een processie in Kuala Lumpur en op de tweede dag gaan hindoes massaal naar de Batu Grotten waar een groot beeld van Lord Muragan staat.

In Penang is jaarlijks in december het kleurrijke Penang International Dragon Boat Festival. Tientallen boten worden door drums opgejaagd om als snelste de finish te bereiken.